Akwarium- aranżacja akwarium, rybki w akwarium

Przy zakładaniu akwarium na dzień dobry możemy zapomnieć o takich „wynalazkach” jak akwarium kula, które z poważną akwarystyką nie mają nic wspólnego.

Akwarium - definicja

Akwarium, ujmując rzecz czysto technicznie, to wykonany ze szkła lub plexiglasu zbiornik, służący do hodowli oraz prezentacji organizmów żywych bytujących w środowisku wodnym. Zaklęty w akwarium wodny świat odpowiadać ma warunkom, w jakich na wolności żyją określone gatunki ryb, a także roślin, koralowców, skorupiaków czy ślimaków. Dlatego, zakładanie akwarium i jego późniejsze utrzymanie należą do bardzo trudnych i odpowiedzialnych zadań. Prowadzenie akwarium na poważnie niewiele ma bowiem wspólnego z trzymaniem rybek w pozbawionym osprzętu i roślinności akwarium – kuli (czego zresztą nikt z poważnych akwarystów nie praktykuje, powszechnie bowiem wiadomo, że akwarium kula skazuje ryby na męczarnie, choroby i wady rozwojowe). 

Zobacz: Akwaria

Akwarium słodkowodne i morskie

Rozpoczynając przygodę z akwarystyką możemy poczuć się lekko przytłoczeni ogromem wiedzy do opanowania oraz mnogością asortymentu służącego do uprawiania tej pasji. Na początek należy sobie odpowiedzieć, jakiego typu akwarium chcemy prowadzić. Dlatego warto poznać podstawowe typologie odnoszące się do akwariów. 

Podstawowy podział dotyczy rozróżnienia na akwaria słodkowodne oraz akwaria słonowodne. W akwarium słodkowodnym hodujemy ryby i rośliny na co dzień bytujące w jeziorach, stawach, rzekach i innych zbiornikach śródlądowych. 

Natomiast akwarium słonowodne odtwarza warunki życia w morzach i oceanach. Z pewnością akwarium morskie daje bardziej efektowne możliwości dotyczące zarybienia i aranżacji, ale jest przy tym zdecydowanie trudniejsze w prowadzeniu (większy zakres specjalistycznej wiedzy i sprzętu, wyższe wymagania fauny i flory). Jest też zdecydowanie droższe. Jeśli chodzi o słodkowodne akwarium, zestaw zbiornik plus osprzęt kupimy za kilkaset złotych. Ceny akwariów morskich zaczynają się na poziomie 1-2 tysięcy, a górny pułap to nawet 7-8 tys. zł. 

Zobacz: Podstawy i szafki pod akwarium

Akwarium holenderskie

Rosnącą popularnością w ostatnim czasie cieszy się tzw. akwarium holenderskie. Co to takiego? Odwołać się w tym miejscu należy do innego podziału akwariów, wśród których wyróżniamy te z dominującą rolą fauny, gdzie flora jest tylko dodatkiem oraz takie, gdzie na pierwszym planie jest roślinność, a ryby występują nielicznie lub wcale. Szczególnym typem akwarium roślinnego jest właśnie akwarium holenderskie. Tego typu zbiorniki wypełnione są bujną roślinnością w myśl rygorystycznych zasad sformułowanych przez akwarystów holenderskich. Mimo bogactwa gatunków, wewnątrz zbiornika panuje idealny ład. Poszczególne gatunki (nie więcej, niż 1 na 10 centymetrów długości akwarium) sadzone są w zwartych zgrupowaniach. Każdy z nich w akwarium może wystąpić tylko raz. Obok siebie nie lokujemy roślin do siebie podobnych pod względem koloru, kształtu i wielkości.

Inną odmianą akwarium roślinnego jest akwarium japońskie. W odróżnieniu od akwarium holenderskiego, nacisk postawiony jest tu na minimalizm i realizm. Akwarium japońskie z w założeniu ma oddawać warunki panujące w określonym miejscu na świecie, np. w dorzeczu wybranej rzeki. 

Zobacz: Dekoracje do akwarium

Aranżacja akwarium: podłoże

Aranżacja akwarium to prawdziwa sztuka. Aranżacja akwarium uwzględniać musi aspekty czysto estetyczne, ale też funkcjonalne i techniczne. Zakładanie akwarium rozpoczynamy od usypania podłoża. Nasz wybór zazwyczaj pada na żwir, czyli fragmenty pokruszonych skał o różnej gramaturze (od dużych kamyków, po drobny piasek kwarcowy). Pamiętać jednak należy, że żwir jest podłożem całkowicie jałowym, z którego roślinność akwariowa nie będzie czerpać żadnych składników odżywczych. Problematyczne jest też ukorzenienie roślin na żwirze. Dlatego, tego typu podłoże powinno stanowić jedynie warstwę wierzchnią. Na samym dnie akwarium najlepiej jest umieścić substrat podżwirowy. W zależności od rodzaju, substrat będzie umożliwiać ukorzenianie roślin, dostarczać składniki odżywcze, lub też wpływać na twardość oraz odczyn pH wody. 

Zobacz: Podłoża do akwarium

Zakładanie akwarium – woda i roślinność

Zakładanie akwarium zaczynamy od podłoża nie tylko ze względu na wygodę. Istotne jest też to, że w tej właśnie warstwie wykształcić się mają bakterie nitryfikacyjne, oczyszczające wodę z amoniaku i sprowadzające go do postaci łatwo ulatniających się oraz mniej szkodliwych dla ryb azotanów. Wymaga to czasu, zatem podłoże w akwarium powinno się znaleźć jak najwcześniej. 

Po ułożeniu podłoża przychodzi czas na zalanie akwarium wodą. Pamiętajmy, aby nie robić tego zbyt gwałtownie – ostry strumień cieczy może zdezorganizować misternie ułożone podłoże. Gdy akwarium jest pełne, przychodzi czas na sadzenie roślin. Ich wybór jest przeogromny, początkującym akwarystom zaleca się zaczynanie od tych gatunków, które nie przysparzają problemów w uprawie, tzn. mają wysoką tolerancję dotyczącą zakresu temperatur oraz parametrów wody (twardość czy pH). Wymienić wśród nich można m.in takie rośliny jak: Limnofila bezszypułkowa, nadwódka zmienna, mech jawajski, rotala okrągłolistna, hygrofila wielonasienna czy żabienica amazońska. 

Warto pamiętać, że rośliny w akwarium pełnią rolę dalece bardziej znaczącą, niż tylko funkcja ozdobna. Rośliny akwariowe wychwytują z wody dwutlenek węgla i produkują tlen. Rośliny wpływają też na zmniejszenie stężenia azotanów i fosforanów. 

Zobacz: Środki do uzdatniania wody w akwarium

Akcesoria do akwarium

Następnym etapem, jeśli chodzi o zakładanie akwarium, jest umieszczenie w nim akcesoriów. Do akwarium montujemy między innymi filtr, pompę, grzałkę oraz oświetlenie. 

• Filtr do akwarium ma za zadanie oczyszczać wodę z gromadzących się na dnie osadów – produktów przemiany materii, gnijących fragmentów roślin, resztek pożywienia. Przy okazji filtr do akwarium stabilizuje parametry chemiczne wody: stężenie fosforanów i azotanów, odczyn i twardość. Ze względu na sposób filtrowania, wyróżniamy filtry mechaniczne, biologiczne i chemiczne, natomiast z uwagi na sposób mocowania – zewnętrzne (kubełkowe lub kaskadowe) i wewnętrzne. 
• Grzałka do akwarium ma zapewnić odpowiednią temperaturę, co jest ważne szczególnie w przypadku ryb tropikalnych. Większość z nich bytuje w temperaturze około 25 stopni Celsjusza, której nie osiągniemy w warunkach domowych bez dodatkowego wsparcia. Dobierając moc grzałki kierujemy się zasadą, iż na 1 litr wody przypadać musi 0,5 – 1,0 Wata mocy. Stosowanie zbyt mocnych grzałek do małych akwariów grozi szybkim zniszczeniem urządzenia.
• Podobny przelicznik stosujemy w przypadku oświetlenia do akwarium. W zbiornikach o wysokości powyżej 50 centymetrów, w których znajduje się wiele roślin, moc oświetlenia powinna wynosić 1W w przeliczeniu na 1 litr wody, zaś w akwariach niższych – 0,7W na 1 l. Oświetlenie do akwarium jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju roślin. Odpowiednia dawka światła umożliwia proces fotosyntezy, dzięki któremu rośliny odżywiają się, przekształcając przy okazji szkodliwy dwutlenek węgla w niezbędny do życia ryb tlen. 

Zobacz: Akcesoria do akwarium

Rybki w akwarium

Dopiero po ustabilizowaniu się akwarium i wykształceniu pożytecznej flory bakteryjnej na jego dnie, możemy pomyśleć o zasiedleniu zbiornika rybami. Zazwyczaj następuje to najwcześniej po kilku dniach a nawet tygodniach od napełnienia akwarium wodą. O tym, czy rybki w akwarium mogą się już znaleźć, powinniśmy zdecydować po zbadaniu parametrów wody testami akwarystycznymi określającymi stężenie azotanów, fosforanów, pH wody, twardość itd. Niestety, początkujący akwaryści często popełniają zgubny w skutkach błąd i rybki w akwarium umieszczają od razu. Grozi to śmiercią zwierząt!

Jakie rybki do akwarium wybrać, jeśli dopiero zaczynamy przygodę z akwarystyką? Podobnie, jak w przypadku roślin, zdecydujmy się na te najmniej wymagające. Należą do nich przede wszystkim bojowniki wspaniałe, a także prętniki karłowe, kardynałki chińskie, brzanki sumatrzańskie, cierniooczki czy rasbory klinowe. 

Uwaga: mimo iż rybki w akwarium umieszczane są na samym końcu, to właśnie od wyboru konkretnych gatunków ryb powinniśmy zacząć zakładanie akwarium. Od tego bowiem będzie zależeć sposób aranżacji akwarium oraz wybór akcesoriów mających zapewnić warunki wymagane dla określonych gatunków. 

 fot. 123RF